از تاريخ 18 لغايت 24 نوامبر مصادف با 27 آبان لغايت 3 آذر ماه، هفته جهانى اطلاع‌رسانى در زمينه مهار مقاومت ميكروبى نام گذارى شده است. پدیده مقاومت میکروبی از سوی سازمان جهانی بهداشت به عنوان یکی از 10 تهدید اصلی سلامت مطرح شده است. هدف از برگزاری هفته اطلاع‌رسانی در زمینه آنتی بیوتیکها با هدایت سازمان جهانی بهداشت، افزایش آگاهی عمومی و جهانی در برابر مقاومت میکروب‌ها به داروهای آنتی‌بيوتيكى می‌باشد. در این هفته تلاش می‌شود تا آگاهی و حساسیت سیاست‌گذاران، شاغلین حرف پزشکی و همچنین عموم مردم در زمینه افزایش مقاومت میکروبی نسبت به داروهای آنتی‌بيوتيكى افزایش یابد.
آنتی بیوتیکها داروهایی هستند که برای پیشگیری و درمان عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شوند. مقاومت آنتی‌بیوتیکی، مقاومت میکروب‌ها به دلیل استفاده نادرست و یا غیر ضروری یک آنتی بیوتیک حاصل مى‌شود و میکروب توانایی لازم جهت مقاومت به اثرات آنتی بیوتیک را کسب مى‌کند و به دنبال آن میکروب زنده می‌ماند و جهت آسیب رسانی بیشتر تکثیر می‌یابد.
مصرف منطقى آنتى‌بيوتيك‌ها
هر چند برخي آنتى‌بيوتيك‌ها عليه انواع گسترده‌اى از عفونت‌ها مؤثر هستند ولى هر آنتى‌بيوتيكى تمام عفونت‌ها را درمان نمى‌كند بلكه عليه عفونت‌هايى به كار مى‌رود كه توسط باكترى‌ها، قارچ‌ها و انگل‌هاى بيمارى‌زا به وجود آمده باشند. همچنين آنتى‌بيوتيك‌ها عليه بيمارى‌هاي ويروسى مثل سرماخودگى تأثيرى ندارند. بهترين كارى كه مى‌توان در بيمارى‌هاي ويروسى انجام داد اين است كه اجازه دهيم سرماخوردگى و آنفلونزا دوره خود را كه گاهأ دو هفته به طول مى‌انجامد، طى كند و فقط علائم را تسكين دهيم. اگر بهبودى طى دو هفته حاصل نشد يا علائم بدتر شدند، جهت بررسى بيشتر بايد به پزشك مراجعه كرد.
عوارض استفاده از آنتى‌بيوتيك‌ها در بيمارى‌هاي ويروسى:
- عدم درمان عفونت
- عدم كاهش سرايت بيمارى
- عدم بهبود علائم بيمارى
- امكان عوارض جانبى خطرناك
- گسترش مقاومت آنتى‌بيوتيكى
مقاومت به آنتى‌بيوتيك:
عبارت است از توانايى باكترى و ميكروب‌ها براي مقاومت در مقابل اثرات آنتى‌بيوتيك. اين مقاومت زمانى ايجاد مى‌شود كه باكترى به گونه‌اى تغيير يافته، زنده مى‌ماند و رشد و گسترش پيدا مى‌كند. در نتيجه داروها به خوبى عمل نمى‌كنند و آسيب‌هاى جدى به سيستم بدن وارد مى‌شود. مقاومت آنتى‌بيوتيكى يكى از مهم‌ترين معضلات بهداشتى جامعه امروز است. اين مسئله به صورت آشكار باعث خطر براى افرادى مى‌شود كه عفونت ساده‌اى داشته و در صورت درمان تحت نظارت پزشك مى‌توانستند به خوبى بهبود يابند، اما با مصرف غيرمنطقى آنتى‌بيوتيك در دفعات قبل باعث بى‌تأثير شدن اين داروها شده‌اند.
مقاومت آنتى‌بيوتيكى نسل به نسل به ميكروب‌هاى بعدى منتقل مى‌شود و تدريجأ با ميكروب‌هايي مواجه مي‌شويم كه هيچ دارويي روي آن‌ها مؤثر نيست. در نتيجه آنتي بيوتيك‌هايى كه سال‌ها براى درمان يك نوع عفونت خاص مورد استفاده قرار مى‌گرفتند، كارايى خودشان را از دست مى‌دهند.
براى مقابله با ايجاد مقاومت آنتى‌بيوتيكى:
- دوره درمان را حتى در صورت بهبودى كامل كنيد، در غير اين صورت باكترى‌ها به طور كامل از بين نمى‌روند و باكترى‌هاى باقى مانده باعث عفونت مجدد مى‌شوند كه ممكن است اين بار مقاوم شده و ديگر به آنتى‌بيوتيك‌ها جواب ندهند.
- داروهاى باقى مانده را دور بريزيد و براى روز مبادا ذخيره نكنيد، زيرا آنتى‌بيوتيك تجويزى روى همان عفونت بخصوص مؤثر بوده و صرفأ براى شما در آن ايام تجويز شده است.
- داروها در ساعات تجويز شده توسط پزشك يا داروساز مصرف شود.
- آنتى‌بيوتيك‌هاى خود را به ديگران پيشنهاد نكنيد حتى اگر علائم شما يكسان باشد. دريافت داروى اشتباه ممكن است درمان صحيح را به تأخير بياندازد و باكترى‌ها در اين فاصله تكثير پيدا كنند.
- روش مصرف خوراكى و تزريقى آنتى‌بيوتيك‌ها هيچ يك نسبت به ديگرى برترى ندارند و نوع آن را پزشك تشخيص مى‌دهد.
- در صورتى كه پزشك براى شما تشخيص بيمارى ويروسى داده است از وى تقاضاى آنتى‌بيوتيك نكنيد و او را براى تجويز آنتى‌بيوتيك تحت فشار قرار ندهيد.
- تنها پزشک می‌تواند از بین انواع مختلف آنتی‌بیوتیک‌ها، آنتی‌بیوتیک مؤثر بر بیماری شما را تشخیص دهد.
- در مورد تداخل مصرف آنتى‌بيوتيك‌ها با پزشك يا داروساز مشاوره كنيد. مصرف نادرست آن‌ها مى‌تواند جذب آن‌ها را تحت تأثير قرار داده و باعث كاهش يا حذف اثر آن‌ها شود.
- در صورت فراموش كردن دوز مصرفى يا اشتباه در مصرف، با پزشك يا داروساز مشاوره كنيد.
